اصول صحیح واکسیناسیون در گوسفندان و کاهش تلفات گوشت و پوست

 اصول صحیح واکسیناسیون در گوسفندان و کاهش تلفات گوشت و پوست
چگونگی و محل تزریق واکسن در دام ها روی گوشت و پوست تولیدی آن تاثیر می گذارد.
برای کسانی که فراوری گوشت انجام می دهند یافتن آبسه ها یا جراحت های ناشی از تزریقات غیر عادی نیست و منجر به ازدست رفتن برش های با ارزش گوشت می گردد . مکان انجام واکسیناسیون بخش مهمی از برنامه واکسیناسیون موفق را شامل می شود . برای اینکه واکسن ها به خوبی عمل نمایند باید در نقطه ای مناسب تزریق شود تا شانس آلودگی ها و امکان اتلاف گوشت یا آسیب به پوست و در نتیجه چرم حاصل از آن (درصورت بروز واکنش ها) را کاهش دهد. در این مقاله بااصول صحیح واکسیناسیون به طور اختصاصی در گوسفندان آشنا خواهیم شد.

 
1-بهترین و تنها مسیر پیشنهاد شده برای همه تزریقات در گوسفند به صورت زیر پوستی[1] است . تزریقات زیر پوستی منجر به آسیب کمتری به بافت گوشت می گردد . این مساله حتی در بره های کوچک (به دلیل مقدار کم بافت ماهیچه ای) نیز مهم است . آسیب ناشی از تزریقات درون ماهیچه ای[2] می تواند منجر به لنگش یا کوفتگی عضلانی در بره ها گردد که اغلب از نظر اقتصادی زیان آور است .
2-از سرسوزن های با اندازه صحیح استفاده نمایید . از کوچکترین درجه[3] سر سوزن که می تواند به خوبی عمل نماید استفاده کنید . بیشتر تزریقات انجام شده در گوسفندان با هر اندازه و جثه ای می تواند با یک سرسوزن 18درجه که معادل   اینچ طول دارد انجام شود. سرسوزن های بلند تر ممکن است خم شوند یا بشکنند که نه تنهاموجب آسیب به گوسفند می گردد بلکه در صورت باقی ماندن در بافت ماهیچه می تواند مشکلات بزرگ تری ایجاد نماید . همچنین استفاده از سرسوزن های با درجه بزرگ تر (مانند 16 و غیره) می تواند منجر به آسیب بیشتر به بافت گردد ، همچنین آلودگی های بیشتری را نیز از پوست به ناحیه تزریق منتقل می نماید .    

3-دو مکان برای انجام تزریقات در گوسفندان ترجیح داده می شود . پاهای عقب یا ناحیه کمر مکان مناسبی برای تزریق نیستند . بهترین مکان ها کنار گردن یا روی قفسه سینه در ناحیه بدون پشم پشت پاهای جلو می باشد . گوشت در این ناحیه کم ارزش تر است و آسیب های پوستی در این ناحیه به راحتی درمان می شود و درنتیجه به کاهش اتلاف کمک می نماید.
 

 
 4-هرگز به گوسفند خیس یا گل آلود واکسن تزریق نکنید . مکان تزریق باید تمیز و خشک باشد  تا از ورود باکتری ها به ناحیه تزریق پیشگیری کند. گوسفندان تازه پشم چینی شده برای واکسیناسیون بسیار مناسب می باشند . پشم های بلند این را مشکل می سازد تا بتوانیم ببینیم واکسن و سرسوزن در کجا قرار گرفته اند و یا آیا واکسن مجددا به بیرون از ناحیه تزریق تراوش کرده است.
5-سرنگ های و سرسوزن ها ی نا مناسب مورد استفاده روی کارایی واکسیناسیون تاثیر میگذارد یا حتی موجب واکنش های بافتی در ناحیه تزریق می گردد . باید از سرنگ های یک بار مصرف تنها یک بار استفاده نمود . تمیز کردن ، ضد عفونی کردن یا حتی جوشاندن می تواند روی عملکرد سرنگ ها تاثیر بگذارد. شکاف های میکروسکوپی کوچک در پیستون های پلاستیکی سرنگ می تواند حاوی باکتری ها گردد . استفاده از الکل یا ضد عفونی کننده ها اغلب تا اندازه زیادی کارایی سرنگ ها را تغییر می دهد . همچنین سرسوزن ها باید به تناوب جایگزین شود .
6-همیشه هنگام کشیدن واکسن یا دارو از بطری از سرسوزن تمیز استفاده نمایید . سرسوزنی که برای تزریق استفاده شده است نباید مجددا وارد بطری شود ، زیرا باکتری ها را از پوست به داخل بطری منتقل می نماید . هرگز یک بطری را با سرسوزن قرار گرفته در سر بطری ذخیره نکننید . همیشه مطمئن باشید واکسن یا دارو را در دمای مناسب و دور از تابش آفتاب نگهداری می کنید .
نکته مهم برای واکسیناسیون میش های آبستن: در ۲-۳ ماه اول آبستنى از واکسيناسيون خوددارى کنيد. زيرا واکسينه کردن گوسفندان در اوايل آبستنى سبب به‌وجود آمدن بره‌هاى غيرعادى مى‌شود. عمل واکسيناسيون بعد از ماه چهارم آبستنى بايد انجام بگيرد که سبب ايمنى بره مى‌شود؛ زيرا کلستروم ميش حاوى آنتى‌بادى خواهد بود.
منبع:
مرادی دیوکلایی، م. 1392. پرورش گوسفند (اصول و روش­های مدرن در تولید). مرکز انتشارات توسعه علوم. ساری
[1] Subcutaneously
[2]Intramascularly
[3] Gauge دامپروری و دامپزشکی...